Hai trés feches nel calendariu que tán llamaes a compartir l'honor de ser díes festivos n'Asturies.
L'Ocho setiembre. Mayoritariu, cultural y folclóricu. Onde se cellebra tamién la Santina, quiciabes orixinada d'una antigua diosa asturiana. De momentu ye l'únicu de calter oficial.
El 25 mayu. Minoritariu pero de calter más políticu, pol aniciu de la soberanía popular de l'Asturies moderna. La Xunta Xeneral d'Asturies declaró la guerra al imperiu francés y unvió embaxador a Inglaterra. Ñació la nuesa bandera, dende la que Xovellanos plantegó.
El Día de les Lletres Asturianes, con tol so simbolismu de la revitalización del idioma asturianu, que ceo sedrá oficial, iguando l'erru discriminatoriu qu'arreyen cuasi 45 años de democracia nel país.
Son los trés díes que conformen el cuadru sociolóxicu y real de lo que supón l'heriedu d'esta tierra nel tiempu. Asturies ye munches, demasiaes vegaes, escaecida, non solo polos foriatos, sinón polos que ñacíos equí, nun s'identifiquen coles tradiciones y refuguen la igualdá de drechos y dignidá d'esti pequeñu país verde, cola so milenaria llingua y cultura.
Puxar pola bandera asturiana, festexar el Día d'Asturies y sofitar l'idioma propiu nel Día de les Lletres Asturianes ye compatible dafechu, posible y deseyable pa facer de verdá un espeyu nel que seya quien a mirase y respetase tol Pueblu asturianu.
¿Por qué Galicia tien el gallegu como llingua oficial y el Día das Letras Galegas como día festivu?
¿Quicibes seya porque ye un territoriu que vive la so identidá con normalidá?
¿Nun pue ser un modelu pa nós nesi sen?
Esi ye l'oxetivu que quier la vanguardia sociocultural asturiana dende qu'entamó Conceyu Bable nos primeros años 70 del sieglu pasáu.
Nesti sieglu d'anguaño, pue facese realidá y poner una torga a la escayencia per aciu la cellebración de l'autoestima, que necesita esti territoriu singular d'Europa. Hasta agora escaecíu por unos y por otros, dende va demasiáu tiempu yá.
Asturies pue tener trés díes propios pa sentir la so identidá como país. Entós, entamaría a reconocese na so totalidá como una entidá autónoma de calter hestóricu y sociocultural. Un fechu d'importancia cimera pa caltener la confianza nel so futuru.