Uviéu ye la capital d’Asturies. Pero nun cunta con una Oficina de Normalización Llingüística como sí tien Xixón, por exemplu, ente otres poblaciones d’Asturies. Pesie a que la Universidá d’Uviéu tien una y la ciudá ye la sé de l’Academia de la Llingua Asturiana, la casa conceyu nun s’axunta a los más de 40 conceyos y entidaes que nel 2022 formaron la Rede de Normalización Llingüística. Ente ellos Xixón, Avilés, Cangas del Narcea, Llangréu, Mieres, L.lena, el Parque Histórico del Navia, la Mancomunidá de la Sidra o la d’El Cabu Peñes.
La normalización llingüística ye un procesu de recuperación del usu xeneralizáu de la llingua asturiana y l’eonaviegu na so fastera. Dase tamién n’otres comunidaes como Galicia, Euskadi, Navarra, Aragón, Cataluña, Valencia y Baleares. Toes elles tán apinaes de centros de normalización llingüístrica qu’esparden campañes de sofitu al usu de cotidián de les llingües propies de les comunidaes nes que s’asitien. El llabor fechu dende la Oficina de Normalización Llingüística de Xixón ye una amuesa del algame de la normalidá del idioma asturianu na ciudá más poblada del país.
Ye una anomalía que la capital asturiana nun dea exemplu nesi sen faciendo aportar l’asturianu a ámbitos nos que aveza usase namái que’l castellanu. Sobre manera cuando según l’estudiu sociollingüísticu fechu por Llera Ramo nel 2023 «Conocimientu del asturianu nos ámbitos urbanos», que cinca a Xixón, Avilés y Uviéu, dan-y una vitalidá qu’hai de protexer. Ente los resultaos, un 69,4% caltién l’oxerivu de consiguir que los que quieran puean deprendelo y usalo, mientres qu’un 26% quier llograr que tolos asturianos seyan quien a usalo correutamente igual que’l castellanu, naguando por un futuru billingüe p’Asturies (95,8%). Un 70% quier que les instituciones traten la llingua igual que faen nes otres comunidaes coles sos llingües propies. Al 63% prestaría-y que los sos fíos y fíes dominen l’asturianu. Na destreza llingüística, la metada tien un nivel altu o aceptable, mientres qu’el 31,2% ye diglósicu y el 19,4% nun ye enforma.
Uviéu nun pue siguir al marxe de la práutica y proyeiciones favoratibles de futuru pal asturianu. Ye preciso que nun politicen la cuestión y abran camín al campu cultural nel que s’inxerta. Poro, fai falta un Oficina de Normalización Llingüística pal usu social nel so conceyu. D’esta miente, que na 47 selmana de les lletres asturianes, cuando se faigan actos n’homenaxe al asturianu nel Auditoriu Príncipe Felipe, tres l’escenariu, los veceros puean ver un lletreru inclusivu «Oviedo/Uviéu» nel gran espaciu de la parede del fondu, en cuenta del xigantescu «Oviedo» qu’anguaño paez desdicise de les actividaes asturianes que se representen ellí. Mentanto sedrá una capital ensin normalización. Nin cumplimientu dalu de la toponimia oficial. ¿Y entá quier ser Capital Europea de la Cultura marxinando l’asturianu?